Uit de Ivoren Toren

Uit de Ivoren Toren

Wetenschap & Geneeskunde  |  34 afleveringen

Een podcast van de universiteiten Leiden-Delft-Erasmus. Welke keuzes hebben we in de energietransitie? Is de circulaire economie een oplossing voor alle duurzaamheidsproblemen? Hoe kunnen we ons voorbereiden op klimaatverandering? Luister naar onze podcast Uit de Ivoren Toren om meer te weten komen over deze maatschappelijke onderwerpen. Wij plukken wetenschappers uit de Ivoren Toren om het te hebben over allerlei duurzaamheidsthema’s. Luister naar de podcast van de universiteiten Leiden, Delft en Erasmus en help wetenschappers uit de Ivoren Toren!

Verras mij  


Werken aan Wolken

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  22-06-2022

Wat weet jij van het effect van wolken op de onvermijdelijke temperatuurstijging op aarde? ik spreek Herman Russchenberg, onderzoeker en wetenschappelijk directeur van het ambitieuze Climate Action Programma van de TU Delft. Hij vertelt over zijn onderzoek naar wolkenproductie. Want wolken kunnen ...


Van Wie is het Water? [Who Owns the Water?]

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  18-05-2022

De Nederlandse overheid zorgt voor toegang tot drinkwater voor al haar inwoners. Maar hoe is dat eigenlijk geregeld in een land als India, dat geregeld te kampen heeft met extreme hitte en droogte?We vragen het aan Neha Mungekar. Ze doet bij Drift in Rotterdam onderzoek naar urban water governance (...


Hoe ontwerp je een transitie?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  04-05-2022

Bijna dagelijks verschijnen nieuwe vegetarische en veganistische voedingsalternatieven. De vleesvervanger, ook bekend als de tasty doppelgänger, wint snel aan populariteit. Het moge duidelijk zijn: we zitten inmiddels middenin de eiwittransitie. Maar gaan we het wel redden met alleen vegaburgers en...


Boosters en Nudgers

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  20-04-2022

Welke beslissingen neem jij nu echt helemaal zelf? Ons gedrag wordt in het dagelijks leven sterk beïnvloed, bijvoorbeeld door media of vanuit de overheid. Sommige van die invloeden zijn 'bedacht' of 'ontworpen'. We krijgen dan kleine duwtjes in een bepaalde richting. En zo veran...


De Veerkracht van Supply Chains

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  06-04-2022

We spreken Glenn Aguilar Hernandez. Hij bekeek in zijn postdoc onderzoek de veerkracht van de toevoerketen, a.k.a. de supply chain - en in het bijzonder die van semiconductors [halfgeleiders]. Dat zijn de chips die in zo’n beetje elk elektronisch apparaat te vinden zijn. Tijdens de pandemie bleken...


Industrie uit de stad (!?)

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  23-03-2022

In deze aflevering spreken we met Karel van den Berghe. Hij is assistant professor bij de TU Delft en doet onderzoek naar circulaire gebiedsinrichting en planning. Het onderzoek wat hij doet is actueel, omdat blijkt dat circulariteit en de woningopgave meer met elkaar te maken hebben dan je zou verw...


Een kijkje in de circulaire keuken

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  09-03-2022

In deze aflevering is Bas Jansen te gast. Hij heeft een achtergrond in architectuur en rondt momenteel bij de TU Delft zijn PhD onderzoek over circulaire keukens af. In dit project ontwikkelt hij met een grote groep stakeholders een concept dat ook echt in de markt gezet kan worden. Tegelijkertijd b...


Operatie Groen (Hoe duurzaam zijn ziekenhuizen?)

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  23-02-2022

Uit de Ivoren Toren is terug met een nieuw seizoen. In deze aflevering spreken we Kim Nieuwenhuizen. Zij doet bij het LUMC onderzoek naar duurzaamheid op de operatiekamer en is de academisch coordinator van het LDE CfS Sustainable Hospitals thesis lab. We krijgen antwoord op de vragen: hoeveel kilo...


Uit de Ivoren Toren is terug! (Seizoen 4 Trailer)

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  15-02-2022

Seizoen 4 van Uit de Ivoren Toren is terug met een nieuw seizoen vol wetenschap, grote én kleine vragen. Zoals: hoeveel kilo afval blijft er over na een operatie? Wat is een circulaire keuken? Waarom zouden we industrie in de stad nodig hebben? Waar zijn alle semi-conductors gebleven?


Ontwerpen voor de circulaire economie

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  14-07-2021

De circulaire economie. Je hebt er vast over gehoord of gesproken. Vaak gaat het dan al snel alleen over recycling. Maar het gaat natuurlijk om veel meer. Productontwerp, bijvoorbeeld,  speelt ook een rol. Maar hoe zit dat precies? Hoe ontwerp je producten op een circulaire manier?In deze afleverin...


De Klimaatzaak: Strijd om Rechtvaardigheid

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  23-06-2021

De afgelopen jaren zijn er verschillende rechtszaken gevoerd rondom het klimaat. Zo won Urgenda de klimaatzaak tegen de Nederlandse overheid. En onlangs won Milieudefensie de revolutionaire zaak tegen Shell, waardoor dit bedrijf nu via de rechter wordt gedwongen te vergroenen. Wat speelt er eigenlij...


Een Groene Openbaring

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  09-06-2021

Het belang van meer groen in de openbare ruimte werd duidelijk tijdens de lockdown. Maar de strijd om de openbare ruimte is niet altijd even makkelijk. Hoe kunnen overheden en burgers samenwerken om tot gezamenlijke groene openbare ruimtes te komen?In deze aflevering ga ik in gesprek met dr. Els Lec...


Stikstof: het debat op scherp

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  26-05-2021

Stikstof: een kleur- en geurloos gas dat overal om ons heen zweeft. Dat klinkt op het eerste oog misschien onschuldig. Toch heeft het in de afgelopen jaren een  fel debat doen oplaaien. Een teveel aan stikstof in de lucht heeft namelijk verschillende negatieve gevolgen voor de natuur.  Het leidde...


Duurzaam textiel? Stof tot nadenken

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  28-04-2021

Duurzaamheid en mode...twee dingen die  niet altijd samen lijken te gaan. We worden regelmatig doodgegooid met verhalen over de groeiende fast fashion markt aan de ene kant en de kledingberg aan de andere kant. Wat is ervoor nodig om deze onderwerpen dichter bij elkaar te brengen?In deze aflevering...


De kunst van het klimaatdebat

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  14-04-2021

Kunstenaars lijken een steeds belangrijkere rol te gaan spelen in het klimaatdebat. Denk maar aan de Pollution Pods van Micheal Pinsky en Ice Watch van Olafur Eliasson . Het werk van kunstenaars, die zich bezighouden met maatschappelijk relevante thema’s lijkt daarom ook steeds vaker te worden vas...


De Stad als Mijn: Urban Mining komt eraan

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  24-03-2021

Urban mining is met de opkomst van de circulaire economie een hot topic. Het belooft een duurzamere oplossing te zijn voor de groeiende vraag aan grondstoffen ten gevolge van onder andere bevolkingsgroei en verstedelijking. Wat is de stand van zaken? In deze aflevering ga ik in gesprek met Ester van...


Het Effect van de Pandemie op Supply Chains

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  10-03-2021

De leveringstekorten van medicijnen en mondkapjes aan het begin van de coronacrisis legden de problemen rondom supply chains goed bloot. Globalisering heeft ervoor gezorgd dat onze producten van steeds verder weg kunnen komen. Tegelijkertijd is er in de wereld een focus op het terughalen van de maak...


Vakmanschap als spil van de duurzame samenleving

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  02-07-2020

Onze samenleving staat op een cruciaal punt, zegt archeoloog Maikel Kuijpers, waarbij we beseffen dat het eigenlijk niet goed werkt waar we mee bezig zijn. Vooral de relatie die wij hebben met materialen, dus mens, materiaal en relatie. Ambachten en vakmanschap kunnen een cruciale rol spelen in de c...


Cobalt: a critical mess?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  23-06-2020

[English spoken]Uit de Ivoren Toren goes international in this special student edition! This episode we interview student Erika van der Linden about her master thesis research to a crucial metal for our energy transition: cobalt. There is a story of the energy transition and that's a story abou...


Duurzaam toerisme: het gevonden paradijs

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  03-06-2020

Paradise found almost always means paradise lost. Zo begint Shirley Nieuwland, PhD aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam aan haar blog over duurzaam toerisme. Zowel haar onderzoek als haar eigen interesse gaat uit naar de vraag: hoe kunnen we ervoor zorgen dat toerisme in balans is met de omgevi...


De belofte van Nanotech

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  17-05-2020

De industrie rondom nanotechnologie groeit razendsnel. Nanotech claimt ook “Green & Clean te zijn”, omdat je veel sterkere en betere producten maakt, zoals bijvoorbeeld veel efficiëntere zonnepanelen. Daarom zou nanotechnologie een goede vervanging zijn voor veel chemische stoffen die nu op de...


Hoe vervangen we het BBP?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  06-05-2020

Waarom meten we wel ons nationaal inkomen en niet ons welzijn of hoe het gaat met de natuur? In zijn boek "Replacing GDP by 2030" legt milieueconoom Rutger Hoekstra uit waarom het Bruto Binnenlands Product (BBP) zo succesvol is en waarom we hiervan moeten leren om het BBP te vervangen. Want hoe kunn...


Wind en Weerstand

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  04-03-2020

Protesten tegen windmolens lopen soms volledig uit de hand. Er wordt gesproken van "windmolenoproer" en"terrorisme". En nu zegt hoogleraar Eefje Cuppen dat conflict juist ook goed kan zijn. Goed? Maar hoe zit het dan met de energietransitie? Die moet toch juist sneller? We gaan het hebben over de Dr...


Heeft klimaatactivisme heeft wel zin?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  19-02-2020

Wat als je klimaatactivist bent én wetenschapper? Word je dan nog wel serieus genomen? Socioloog Vatan Hüzeir wordt ook wel de luis in de pels genoemd binnen de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij breekt een lans voor klimaatactivisme, voor meer transparantie binnen universiteiten en roept de univ...


Wetenschappers waar zijn jullie? Het klimaatdebat op scherp.

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  05-02-2020

Wetenschappers schrijven rapport na rapport over de urgentie van klimaatverandering. Klimaatactivisten als Greta Thunberg roepen politici op met de boodschap: luister naar de wetenschappers! Waarom blijft het gat tussen wetenschap en politiek zo groot? En gaan wetenschappers wel ver genoeg om de urg...


Teaser: seizoen 2 van Uit de Ivoren Toren!

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  03-02-2020

Een nieuw seizoen staat voor de deur! De eerste aflevering is wel heel speciaal: we gaan naar het hart van de Ivoren Toren! Daar interviewen wij de rector magnificus van de Universiteit Leiden, Carel Stolker, over de vraag of wetenschappers wel genoeg doen in het klimaatdebat. En we reizen naar af n...


Bollengif: angel uit de discussie?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  11-07-2019

“Bollengif in babyluiers”, luidt de titel van een Zembla aflevering van afgelopen april, een aflevering die was gemaakt naar aanleiding van een wetenschappelijk onderzoeksrapport naar bestrijdingsmiddelen rondom de bollenvelden.  De tulpen zijn inmiddels weer gerooid, maar het debat bloeit: aan...


Kritieke Materialen: een sterk staaltje

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  25-06-2019

Onze wereld bestaat uit allerlei verschillende materialen die de bouwstenen vormen van ons bestaan.Het is een complexe wereld die steeds complexer wordt. Waren we in het stenen tijdperk nog blij met wat stenen, tegenwoordig bestaat alleen ons mobiel telefoontje al uit ongeveer 100 verschillende soor...


Urban mining: van hot naar hier

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  12-06-2019

“Het grootste probleem is niet dat de grondstoffen opraken, maar dat de leefbaarheid verdwijnt. Want wat hebben we aan een leven op aarde zonder leven?”Industrieel ecoloog dr. Benjamin Sprecher legt uit welke dynamieken er achter Urban Mining schuilen. Want waarom is Urban Mining nu opeens zo’...


Voedselbossen: voor spek en bonen?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  02-06-2019

“Hoe ziet onze landbouw er over 100 jaar uit? Daar gaan de Europese verkiezingen over”, stelt onderzoeker en bioloog Maarten Schrama in deze nieuwe podcast aflevering.Want dat de landbouw anders moet, daar zijn we het inmiddels over eens. Hoe het anders moet, daar verschillen de wetenschappers e...


Graven voor groene energie

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  16-05-2019

Je denkt dat je goed bezig bent met zonnepanelen op het dak, een elektrische auto en aandelen in een windmolenpark. En dan kopte het NRC in januari 2018 het volgende:"Onze groene energie verwoest elders de natuur." En verder staat er: “Door de energietransitie in het Westen stijgt de vraag naar gr...


Circulaire groei: feit of fabel?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  01-05-2019

Wat hebben donuts, voetbal, meer vrije tijd en de economie met elkaar te maken? Luister daarvoor naar onze nieuwe aflevering “Circulaire groei - feit of fabel?"In deze aflevering legt prof. dr. Arnold Tukker, wetenschappelijk directeur van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability uit wat...


Hoge torens vangen veel wind

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  11-04-2019

Steden raken overvol. We willen er wonen, werken, recreëren en ons makkelijk van A naar B kunnen verplaatsen. De laatste jaren zien we overal om ons heen woontorens als paddenstoelen de lucht in schieten. Zijn die woontorens wel de oplossing voor de woningnood? En voor wie bouwen we die dure torens...


Waterstof, wat kunnen wij ermee?

Luister  

Uit de Ivoren Toren  /  12-03-2019

Duurzame energie - het blijft een lastig probleem. Hoe kunnen we er voor zorgen dat we genoeg schone energie op de juist plek en juiste tijd hebben? Zijn er andere oplossingen naast zon- en windenergie? In deze aflevering zullen we het hebben over de rol van waterstof. Wat is waterstof en wat kunnen...